در دوران کرونا میزان فعالیت دانش آموزان به شدت کاهش یافته بود؛ کم تحرکی نوجوانان موجب شده بود تا اضافه وزن و چاقی ده درصد در میان دانش آموزان افزایش یابد.

با آغاز به کار دولت سیزدهم، دولت شهید رئیسی بر این امر تاکید شد که مدارس باید از ابتدای مهر ۱۴۰۰ باز شود. در چنین شرایطی دولت تلاش کرد با توسعه ورزش دانش آموزی شرایط را برای بازگشت دانش آموزان به مدارس بهتر فراهم کند.

بر اساس تحقیقاتی که به عمل آمده بود کم تحرکی نه تنها در میان دانش آموزان که در میان ا عضای خانواده‌ها هم به شیوع بیشتر چاقی و شیوع امراضی همچون پرفشاری خون و دیابت منجر شده بود.

بنابراین وزارت آموزش و پرورش تلاش کرد تا فضاهای ورزشی مدارس به طرح آخر هفته‌های مدارس با خانواده‌ها و حضور خانواده‌ها در مدارس اختصاص یابد.

در این طرح بنا بود پنجشنبه‌ها و جمعه‌ها اعضای خانواده به همراه دانش آموزان نوجوان و کودک خود به مدارس رفته و از فضای ورزشی مدارس استفاده و ورزش کنند.

چرا خانواده‌ها چندان از طرح ورزش درون مدرسه‌ای استقبال نکردند

این موضوع که پدر و پسر یا مادر و دختر از امکانات ورزشی مدارس استفاده کنند موضوع جدیدی بود؛ اما متأسفانه علاوه بر کمبود امکانات ورزشی در مدارس، ناآشنایی خانواده‌ها و نبود چنین طرحی در نظام آموزشی و فرهنگی کشور موجب شد تا این طرح آنچنان که از آن صحبت می‌شد؛ با استقبال مواجه نشود.

اگر چه هیچ‌گاه آمار دقیقی از حضور خانواده‌ها در مدارس منشتر نشد با این حال پیگیری‌های خبرنگار مهر نشان می‌دهد این طرح که در ابتدا با تبلیغات زیادی از آن رونمایی شد؛ در عمل چندان به مدارس راه نیافت.

از سوی دیگر صادق ستاری فرد که از ابتدای دولت سیزدهم سکاندار معاونت تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش بود؛ برای مدتی با حفظ سمت به معاونت برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش رفت تا امور مربوط به رتبه بندی معلمان را ساماندهی کند.

برخی از منتقدان معتقدند به کار گماردن ستاری فرد در سمت معاونت برنامه ریزی و توسعه منابع هم به رشد فضاهای ورزشی و اجرای طرح‌های ورزشی در مدارس لطمه زد و هم اجرای موفق قانون رتبه بندی معلمان را با چالش مواجه کرد.

ورزش در مدارس در چهار محور رشد داشته است

صادق ستاری فرد چندی قبل در نشستی با اصحاب رسانه به مناسبت روز خبرنگار با دفاع از عملکرد خود در مدت سه سال حضورش در معاونت تربیت بدنی و سلامت گفت: ورزش در آموزش و پرورش در سه سال گذشته در چهار محور اساسی رشد داشته و فرصت‌هایی برای حوزه تربیت بدنی و سلامت ارائه شد.

افزایش نیروی انسانی، توسعه فضاهای ورزشی، گسترش استفاده از فضاهای ورزشی درون مدرسه‌ای و افزایش مسابقات ورزشی چهار محور رشد ورزش درون مدرسه‌ای از نظر صادق ستاری فرد بود.

ستاری فرد در خصوص تربیت و جذب نیروی انسانی برای مربی ورزشی مدرسه گفت: اهمیت نیروی انسانی و تأمین معلم در حوزه تربیت بدنی و مراقبین سلامت خصوصاً در زمان کرونا مشخص شد. البته مجلس با مصوبه‌ای در سال ۱۳۷۳ موضوع تربیت مراقبین بهداشت در مدارس را به وزارت بهداشت سپرد؛ اما این امر تا سال ۱۴۰۰ انجام نشد. در دولت سیزدهم در ۱۶ دانشگاه علوم پزشکی با همکاری وزارت بهداشت، موضوع تربیت و جذب مراقبین بهداشت و سلامت در مدارس به صورت جدی پیگیری شد. در حقیقت این اولین تجربه همکاری وزارت آموزش و پرورش و وزارت بهداشت با دانشگاه غیر از دانشگاه فرهنگیان برای جذب معلم بود.

وی با بیان اینکه امسال سومین سالی است که وزارت آموزش و پرورش اقدام به جذب مربی بهداشت نموده است؛ گفت: در آزمون استخدامی هم برای سومین بار ۴۱۷۰ نفر مربی تربیت بدنی استخدام شده است که از ابتدای سال تحصیلی پیش رو، وارد نظام آموزشی می‌شوند.

ستاری فرد با اشاره به جذب مدال آوران ورزشی به عنوان معلم ورزش در مدارس گفت: علاوه بر افزایش ظرفیت دانشگاه فرهنگیان، این نکته را هم باید مد نظر داشتیم که بهترین مربی تربیت بدنی کسی است که در دوران مدرسه هم بهترین عملکرد را به عنوان دانش آموزی داشته است؛ لذا همان‌طور که اگر مربی قرآن می‌خواهیم باید به حافظان و قاریان قرآن دانش آموزی نگاه کنیم؛ بهترین معلمان ورزشی هم د انش آموزان ورزشکار و مدال آوران نوجوان کشورمان در عرصه‌های ورزشی هستند.

دو مزیت استفاده از قهرمانان ورزشی نوجوان به عنوان معلم ورزشی مدرسه

معاون تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه خوشبختانه امسال شاهد جذب این استعدادهای برتر بدون آزمون در دانشگاه فرهنگیان هستیم؛ گفت: دو آورده مشخص طرح استفاده از نخبگان قرآنی، فرهنگی و ورزشی به عنوان معلم پرورشی و معلم ورزشی این است که اولاً فعالیت‌های ورزشی یا فرهنگی یا علمی در مدارس گسترش پیدا می‌کند؛ ثانیاً شاهد ورود معلمان با کیفیت‌تر به مجموعه نظام تعلیم و تربیت خواهیم بود.

وی توسعه فضای ورزشی را دومین محور فعالیت‌های معاونت تربیت بدنی در دولت شهید رئیسی دانست و گفت: خوشبختانه در برنامه هفتم توسعه، آموزش و پرورش مکلف به توسعه فضای ورزشی درون مدرسه‌ای شده است.

ستاری فرد با اشاره به چالش سامان‌دهی زنگ ورزش در مدارس گفت: تلاش ما این بوده است که زنگ‌های ورزشی به سمت نهادینه سازی و آموزش رشته‌های ورزشی برود. این موضوع سال‌ها دنبال شد اما با وقفه‌ای کار متوقف شده بود. در حال حاضر مجدداً مسیر آموزش‌های رشته‌های گوناگون اثر گرفته شد و در حال حاضر ۲۵ درصد دانش آموزان دوره دوم ابتدایی با آموزش شنا مواجه شدند؛ امیدواریم از ابتدای مهر بر روی هر پایه تحصیلی یک رشته ورزشی آموزش داده شود. رشته‌های ورزشی هم صرفاً به رشته‌های ورزشی پیشین محدود نشده است. رشته ژیمناستیک، رشته دو و میدانی، رشته مرشد خانی و حتی ورزش زورخانه‌ای که ورزش باستانی ایرانی و نشانه فرهنگ ماست در مدرسه دنبال شده است.

معاون وزیر آموزش و پرورش با اشاره به تداوم برگزاری مسابقات ورزشی دانش‌آموزی در دولت سیزدهم گفت: مسابقات ورزشی فرهنگیان هم در این دوره بعد از سال‌ها توقف مجدداً احیا شد. با تشکیل منظم تیم‌های ورزشی دانش‌آموزی و شرکت در مسابقات ورزشی برون مرزی، شاهد موفقیت تیم والیبال دانش‌آموزی در مسابقات جهانی و کسب سه عنوان میزبانی در رشته‌های ورزشی مسابقات دانش‌آموزی بودیم.

وی با اشاره به اینکه سهم ورزش مدارس در اعتبارات ناشی از رشد مالیات بر ارزش افزوده دوازده درصد بوده است. گفت: خوشبختانه این عدد در برنامه هفتم توسعه به ۴۰ درصد افزایش یافت. علاوه بر حمایت‌های مالی توجه به تربیت مربیان ورزشی و نیروی انسانی و جذب مدال آوران ورزشی و قهرمانان را در دستور کار قرار دادیم.

طرح‌های کلان ورزشی که چندان عملیاتی نشد

در دولت سیزدهم دو طرح کلان ورزشی (جذب معلم و مربی ورزشی – گسترش ساخت و استفاده از فضاهای ورزشی درون مدرسه‌ای) در وزارت آموزش و پرورش آغاز شد که با وجود مشکلات متعدد و فاصله زیاد وعده‌ها تا دستاوردها به هر نحو ممکن ادامه یافت اما تداوم اجرای این طرح‌ها و بهبود دستاوردها تا تحقق وعده‌های داده شده نیازمند توجه بسیار بیشتر دولت به ورزش در نظام تعلیم و تربیت است.

از ابتدای دولت گذشته، وضعیت نامطلوب ورزش در مدارس نشان می‌داد دولت کار سختی برای گسترش ورزش درون مدرسه‌ای دارد. تنها تعداد کمی از مدارس معلم ورزشی مناسب داشتند که دولت سعی کرد با جذب مربیان ورزشی و مدال آوران نوجوان و جوان تا جایی که می‌تواند نیروی انسانی برای مربی و معلم ورزشی جذب و تربیت کند. از سوی دیگر پذیرش در دانشگاه فرهنگیان را هم بیشتر کرد.

ستاری‌فرد؛ معاون تربیت‌بدنی و سلامت وزارت آموزش‌وپرورش در آئین آغاز مسابقات ورزشی قهرمانی دانش‌آموزان در اسفند سال گذشته گفته بود ده هزار نفر تنها در سال ۱۴۰۲ به عنوان معلم ورزشی استخدام شده‌اند.

علاوه بر موضوع جذب معلم و مربی ورزشی، موضوع کمبود فضاهای ورزشی در مدارس کشور همچنان دانش آموزان را از ورزش دور نگه داشته است.

ستاری فرد مدت‌هاست از افتتاح صد پروژه ورزشی درون مدرسه‌ای در هر هفته در سراسر کشور خبر می‌دهد؛ با این وجود هنوز مدارس بسیاری هستند که از کمترین امکانات ورزشی بی بهره اند. مدارسی هستند که نه تنها توپ و دروازه‌ای برای فوتبال ندارند؛ که از فضای ورزشی مناسب برای دویدن دانش آموزان هم بی بهره اند.

با این وجود در دولت سیزدهم با شیبی کند مدارس تجهیز شد و برخی از مدارس در شهرهای کشور رنگ چمن مصنوعی را به خود دید. یک توپ فوتبال و یک توپ والیبال به بسیاری از مدارس رسید و پایه‌های سبد بسکتبال را برخی از دانش آموزان برای اولین بار از نزدیک دیدند.

دولت سیزدهم تلاش کرد با طرح پدر پسری مادر دختری شاهد حضور خانواده‌ها در مدارس برای آخر هفته‌ها باشیم با این حال کمبود امکانات ورزشی و رفاهی در مدارس برای خانواده‌ها آن قدر بود که دولت تصمیم گرفت چندان در خصوص این برنامه و طرح ملی تبلیغ نکند و پس از مدتی چندان هم به این طرح اشاره نشد.

صادق ستاری فرد در حالی ماموریتش را در معاونت تربیت بدنی و سلامت آموزش و پرورش در دولت سیزدهم به پایان رساند که آمار دقیقی از میزان حضور خانواده‌ها در روزهای آخر هفته در مدارس ارائه نکرد و مشخص نیست این طرح تا چه میزان موفق بوده است. هرچند بر اساس گزارش‌ها و مشاهدات میدانی این طرح از ابتدا به علت کمبود فضاهای ورزشی و نبود امکانات رفاهی مناسب برای حضور خانواده‌ها محکوم به شکست بود.

ساحت زیستی و تربیت‌بدنی یکی از ۶ ساحت تعریف شده تربیت ذیل سند تحول آموزش و پرورش است؛ از آن جایی که به ورزش مدارس در دهه‌های گذشته بی توجهی‌های زیادی شده بود؛ امید است با توجه دولت به ورزش درون مدرسه‌ای، جایگاه ورزش در میان دانش آموزان و حتی خانواده‌ها بهتر شود.