در همایش معماری و شهرسازی اسلامی سازمان بسیج مهندسین مطرح شد: تحقق معماری اسلامی ایرانی و رفع مشکلات مسکن با همراهی حوزه، دانشگاه و نخبگان ضروری است

به گزارش راه ثروت در این همایش که با همکاری سازمان بسیج مهندسین و ستاد راهبردی معماری و شهرسازی اسلامی حوزه علمیه قم و با هدف ساخت مسکن هماهنگ با فرهنگ اسلامی ایرانی،با حضور سرهنگ کبیری پور جانشین سپاه استان در محل سپاه امام علی بن ابیطالب(ع) برگزار شد، تجربه‌های موفق معماری و شهرسازی در سطح جهان بررسی گردید.

همچنین توجه به فرهنگ ایرانی اسلامی با ارائه طرحی دارای موضوعات فرهنگی، اقتصادی، معیشت و دیگر نیاز‌های انسانی مورد ارزیابی قرار گرفت.

حجت الاسلام والمسلمین سید مصطفی رضوی دبیر ستاد راهبری معماری و شهرسازی حوزه علمیه قم در این همایش اظهار داشت: آیت الله اعرافی در چند سالی که مدیریت حوزه های علمیه کشور را عهده دار هستند در جهت حل مشکلات نظام بیش از ۲۰ ستاد راهبری را راه اندازی کرده اند که یکی از ستادها، ستاد راهبری معماری و شهرسازی اسلامی است.

وی عنوان کرد: این ستاد در زمینه‌های فقهی، حقوقی، فرهنگی، گفتمان سازی، علوم اجتماعی و سایر حوزه‌های مربوط به معماری و شهرسازی اسلامی فعال است و داری سه ماموریت اصلی در نظریه پردازی و تولید علم، نظام تقننی و بخش تطبیق است.

حجت الاسلام والمسلمین رضوی بیان کرد: نظریه پردازی و تولید علم برگرفته از دروس خارج و فقهی است که آن را تبدیل به الگو کردند برای اینکه مباحث قابل اجرا شود و ما نیاز به الگو داریم، از این رو با حضور اساتید برجسته این طرح تدوین شد.

وی تصریح کرد: موضوع مسکن توسط مسئولان نظام تک بعدی دیده شده است، در حالی که بستر تحقق بیانیه گام دوم در مسکن معیشت محور و امنیت محور است و نباید خانه‌ها صرفا اقتصادی دیده شود، به خصوص اینکه تامین زمین در قم با مشکلاتی مواجه است.

دبیر ستاد راهبری معماری و شهرسازی حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: متاسفانه بسیاری از خانه ها به صورت خوابگاه دیده شده و آسیب های زیادی به بار آورده است، در این باره الگویی با شاخص های تحقق فرهنگ و هویت در مسیر جهش تولید ویژه مسکن در نظر گرفته ایم که بیش از ۵۰ صفحه علمی و کاربردی در خصوص شاخص ها ارائه شده و مورد استقبال راه و شهرسازی قرار گرفت.

وی گفت: دومین ماموریت ستاد، نظام تقننی است، قانون جهش و تولید مسکن که در مجلس تصویب شد رفت و برگشتی با اعضای کمیسیون به شمار می رفت و برای اولین بار حوزه را درگیر کردند و حوزه کار خوبی را انجام داد.

حجت الاسلام والمسلمین رضوی افزود: سومین ماموریت نیز بخش تطبیق است، اگر قرارباشد دولت اسلامی تجربیات تلخ در گذشته را در مورد مسکن تکرار کند تحقق گا دوم به تعویق می افتد، باید مسکن به طور جدی دیده شود و همان طور که قم خاستگاه انقلاب است، خاستگاه معماری اسلامی ایرانی می‌تواند باشد و این نقطه عطفی در جهت رفع مشکلات مردم است.

وی تصریح کرد: امام(ره) در سال ۵۷ خواستند به مردم زمین بدهند اما نهادها چنین نکردند و مشکلات مردم چند برابر شد، البته زمین به تنهایی کافی نیست و چرخه اقتصادی را باید در مسکن به خوبی دید اگر خانه معیشتی شکل بگیرد خانواده قادر به تامین معاش است در این عرصه بسیج مهنسین و مهندسان و نخبگان باید همراهی کنند.

در ادامه دکتر عباس جهانبخش عضو راهبری شهرسازی اسلامی در حوزه علمیه قم با تاکید بر الگوی شهرسازی و معماری انقلابی و اسلامی و ایرانی اظهار کرد: کاهش مشکلات سکونت و اشتغال و جمعیت و بهره وری در این الگو اهمیت زیادی دارد و باید به شاخص دسترسی مسکن مناسب دست یافت.

وی بیان کرد: کشور وضعیت مناسبی در این شاخص ندارد و خانواده باید کل درآمدش را برای تامین مسکن بدهد و ۱۰۴ سال طول می کشد تا خانواده صاحب مسکن شود.

جهانبخش عنوان کرد: بنیاد مسکن دو ماه بعد از انقلاب تشکیل شد و دستور داده می شود زمین رایگان به مردم داده شود، باید توجه داشت توزیع عادلانه امکانات یکی از شاخص های مهم عدالت است.

وی خاطرنشان کرد: متاسفانه نگاه کمی گرا به مسکن داشتیم و توجهی به کیفیت در هویت اجتماعی و موجب افزایش جرم و از بین رفتن امنیت شد زیرا فضاهای بی هویت و رها باعث کاهش حس تعلق و افزایش جرم می شود.

عضو راهبری شهرسازی اسلامی در حوزه علمیه قم تصریح کرد: در بسیاری از کشورها برای جلوگیری از جرم، ویژه مسکن دار شدن افراد هزینه می کنند، متاسفانه عدم حمایت از خانواده موجب فروپاشی خانواده و لطمه اقتصادی بلند مدت می شود، در بررسی ها مشخص شده است که افزایش هزینه های تأمین مسکن در کشور ما رابطه مستقیمی با آمار طلاق دارد.

وی گفت: سبک اسلامی ایرانی در معماری ضروری است و استفاده از تجربیات موفق در معماری می‌تواند اثربخش باشد، در کشورها در راستای جمعیت آوری تمهیداتی در تامین مسکن و زمین ارائه می دهند.

جهانبخش افزود: حفظ کرامت انسانی و یکسان گیری در ساخت مسکن و ایجاد ارتباط با طبیعت وجود و رضایت اجتماعی از شاخصه های مهم در مسکن است.

در این همایش مصطفی سعادت طلب هیات مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قم اظهار داشت: اولویت اصلی مطالبه گری در معماری اسلامی ایرانی است، در این باره راهکارهای ارائه شده اتفاق مهمی را می تواند رقم بزند.

وی بیان کرد:در خصوص مدیریت شهری نیز باید ضرورت معماری اسلامی و ایرانی به عنوان اصل مهمی به خوبی تبیین شود و مطالبه گری در مقیاس استانی و کشوری می تواند اتفاقات عمیق و دقیق پژوهشی را به وجود بیاورد، همچنین اگر اشکالاتی وجود دارد باید به خوبی رفع شود.

همچنین مهندس روح‌الله امرالهی رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر قم نیز بیان کرد: برای الحاق ۵۶۰ هکتاری برخی از مدیران وزارت راه و شهرسازی براین باور بودند که در این مطالبه رتبه بندی شهر را در نظر نمی گیریم.

وی خاطرنشان کرد: امروز شهر داری یک میلیون ۳۰۰ هزار نفر جمعیت و دارای ۱۳ هزار هکتار است، در حالی که در بسیاری از شهرها نیمی از این جمعیت وجود دارد و در قم تراکم بالای جمعیتی داریم.

امراللهی تصریح کرد: تا نگرش ها تغییر نکند تحولی اتفاق نمی افتد، با مشکلات مسکن نمی توان از جامعه انتظار فرزندآوری داشت، در این باره الگوهای مختلفی در کشورهای جهان پیش بینی شده و ما بدترین نوع آن را در بدترین شرایط پیشنهاد کردیم.

مهندس سیده شبنم فاطمی مسئول انجمن مردم نهاد شهر و مسئول کارگروه مدیریت شهری سازمان بسیج مهندسین عنوان کرد: مطالعه و پژوهش در خصوص معماری اسلامی و چگونگی طهور آن در تمدن اسلامی به صورت گسترده و توسط دانشگاهیان؛ متخصصان در قالب گروه ها و تشکل ها و نهادهای مختلف؛ انجام شده و یا در حال انجام است.

آنچه مهم است اینکه ابعاد ارزشی معماری اسلامی در ساخت و سازهای پایه در سطح سیاست گزاری ؛ برنامه ریزی و متعاقبا ساخت رسوخ نکرده و ظهور ندارد.مهمترین علت تفاوت تفکر حاکم بر جامعه و فاصله آن با ارزش‌های معماری اسلامی نزد مردم به عنوان بهره بردار و سیستم حکمرانی به عنوان کارگزار است.

سیستم برای پیاده سازی معماری اسلامی تدارک دیده نشده است. و مردم هم از ساخت و ساز ؛ به وجه درآمد سازی و سودآوری بیشتر از زندگی کردن و ارزش های معماری اهمیت می دهند.

خلاصه اینکه نتیجه ظاهر شهرهای امروزی ماست که نه اصالت گذشته را دارد نه زرق و برق و خودنمایی غرب را. بسیج تلاش می کند اولا با ارائه طرح های ارزشی و با اصالت؛ اصلاح ساختار را در ادارات تبیین کند و وجه مطالبه گری را دنبال کند. و ثانیا از دیگر سو تفکر عام را به سمت ارزش های زندگی در یک معماری با اصالت سوق دهد.

مورد اول با برگزاری نشست‌های کشف مسئله بین ادارات و نهادهای مرتبط انجام شده است‌.

و مورد دوم از طریق ایجاد نهادهای واسط کیفیت بخشی که در دست احداث است

همچنین در این همایش دکتر آرامی اظهار داشت: طبق ماده ۲۰ جهش مسکن، ظرفیتی برای نظام ایجاد شد که باید پشتوانه فقهی داشته باشد و باید فرآوری می شد تا بتوان از نکات اجرایی بهره برد.

وی بیان کرد: شاخص ها امتیاز بخش و الزام آور معنا می شود، امتیاز بخش مستحبات است اما الزام آور ضروری است و اگر محقق نشود امکان پذیر نیست.

دکتر آرامی تصریح کرد: گروه حوزوی و دانشگاهی این راهبری را باید ادامه دهد و لازم است اصول را به شاخص هایی تبدیل کنیم تا مسیری صحیح بپیماید.

وی خاطرنشان کرد: این اصول شامل صیانت از هویت و تحکیم بنیاد خانواده و کرامت اسلامی و تحقق عدالت توزیعی و خود اتکایی بودن و مشارکت و هبستگی و حفظ محیط زیست است و این اصول باید به شاخص هایی تبدیل شود که سیاست هایی را عملیاتی کنیم.

دکتر آرامی گفت:۳۸ سیاست کلی از آن استخراج شد و هر سیاست، شاخصی مهم در ساخت و ساز است و در مجموع نیز ۲۴ شاخص علمی و فقهی احصا شده است.